به گزارش مجله خبری نگار،درماتوفیتوز (به انگلیسی: Dermatophytosis) قارچ پوستی، کچلی یا کرم حلقوی (به انگلیسی: Ringworm)، بیماری شایع پوستی مشترک بین انسان، سگ و گربه است.
این بیماری بوسیله قارچهایی به نام درماتوفیت بوجود میآیند که فلور نرمال بدن انسان هستند. حدود ۴ – ۱۴ روز بعد از تماس در ناحیه آسیب دیده، علایمی از جمله راش پوستی و ریزش مو دیده میشود.
درماتوفیتوز یا تینه آ (به انگلیسی: tinea) عفونتی است که به دلیل قارچ درماتوفیت ایجاد میشود. این قارچ به کراتین مرده حمله کرده و در آن رشد میکند. قارچ درماتوفیت در قسمت خارجی پوست رشد کرده و الگوهایی حلقه مانند ایجاد میکند به همین دلیل به نام کرم حلقوی شناخته میشود.
عفونت محدود به لایه مرده پوست میشود، ولی فضای گرم و مرطوب باعث تشدید آن میشود. عفونت میتواند از انسان به انسان منتقل شود یا از خاک یا حیوانات.
درماتوفیت علاقه زیادی به کراتین (پروتئین موجود در پوست، مو و ناخن) دارد و پوست، مو و پنجههای انسان یا حیوان را آلوده میکند.
معمولا گربههای پارسی یا هیمالیایی بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
به طور کلی سه نوع درماتوفیت اصلی در انسان بیماری بوجود میآورد.
تریکوفیتون، اپیدرموفیتون فلوکوزوم و میکروسپروم که از نظر عفونت زایی، تشکیل کلونی و تولید هاگ متفاوتند.
شایعترین درماتفیتوزها یا عفونتهای قارچی عبارتند از:
• تینه آپدیس: دماتوفیتوز قارچی پا (Tinea pedis)، به خصوص در ورزشکاران دیده میشود این عفونت بین انگشتان پا و کف پا که در معرض رطوبت بیشتر است ایجاد میشود و پوست را قرمز میکند. در کف پا کیسههای آب دار و جوشهای چرکی هم ایجاد میکند. ممکن است عفونت در دستها هم دیده شود که معمولا یک دست ر درگیر میکند و ظاهری پوسته پوسته و قرمز رنگ دارد.
• تینه آ آنجینیوم: درماتوفیتوز بستر ناخن (Tinea unguium/onychomycosi) که باعث میشود ناخنها با تغییررنگ و ضخیم شدن از بستر جدا شوند.
• تینه آ کاپیس: درماتوفیتوز پوست سر (tinea capitis) که باعث ریزش مو میشود.
• تینه آ کورپوریس: درماتوفیتوز بازوها، پاها و تنه (Tinea corporis) زخمهای پوستی حلقوی با حاشیه برآمده ایجاد میکند. احتمال دیده شدن ریزکیسههای آبدار یا جوشهای چرکی عفونی هم وجود دارد.
• درماتوفیتوز کشاله ران (Tinea cruris) یا خارش جک
• درماتوفیتوز کف دست (Tinea manuum)
• درماتو فیتوز پوست سر و موها که باعث کچلی میشود.
• درماتوفیتوز صورت (Tinea faciei)
• درماتوفیتوز موهای صورت (Tinea barbae)
درماتوفیتوز حیوانات که در سگ و گربه بیشتر شایع است عبارتند از:
• میکروسپوروم کنیس که از حیوان به حیوان منتقل میشود.
• میکروسپوروم ژیپسیوم که از خاک به حیوان سرایت میکند.
• تریکوفیتون منتاگروفیسکه از جوندگانی مثل موش به حیوان سرایت میکند.
درماتوفیتها باعث سست شدن موها و ریزش موها میشوند که حالت کچلی گرد یا سکه مانند دارند.
سایر علایم عفونت قارچی درماتوفیتوز عبارت است از:
– ایجاد جوشهای کوچک یا دانههای پوستی
– خارش
– پوسته پوسته یا تیره شدن پوست
– تغییر رنگ ناخن
– ریزش مو که بیشتر در کودکان دیده یم شود
– عفونتهای ثانویه مانند سلولیت و زرد زخم
– بدشکل شدن ناخن یا ترشح ماده لزج از پنجه حیوانات
– ضایعات دانه دانه ریز روی پوست گربهها که زیر دست حس میشوند و به نام التهاب پوستی ارزنی شناخته میشوند.
علایم ابتلا به قارچ درماتوفیتی شباهت زیادی به چندین بیماری پوستی دارد و نمیتواند از روی علایم ظاهری و ریزش مو تشخیص دقیقی دارد.
این بیماری ممکن است با اگزما و پسوریازیس اشتباه گرفته شود.
پزشک با قرار دادن منطقه کچلی زیر نور ماورا بنفش یا لامپ وود، میتواند تا حدودی بیماری را تشخیص دهد. ضایعات ایجاد شده برخی از درماتوفیتها زیر نور ماورا بنفش به رنگ ملایم شبرنگ دیده میشود البته برخی از درماتوفیتها چنین رنگی از خود نشن نمیدهد.
دقیقترین روش تشخیص قارچ درماتوفیت، نمونه برداری از پوست و مو و کشت دادن آن است. اگر بعد از ۵ – ۱۴ روز درماتوفیت در محیط کشت، رشد کند، بیماری تایید میشود.
بعد از بازی با حیوانات دستتان را بشویید.
از دست زدن به حیوانات خانگی با لکههای طاسی اجتناب کنید.
وسایل شخصی مانند، لباس، حوله، شانه، برس مو ف وسایل ورزشی، ملافه و کلاه را به اشتراک نگذارید.
از پابرهنه راه رفتن یا استفاده از کفشی که منجر به تعریق بیش از حد میشود اجتناب کنید.
لباسهایی که عرقی میشوند را بلافاصله بعد از اتمام فعالیت تعویض کنید.
بعد از ورزشهایی که تماس در آنها زیاد است مانند کشتی، دوش بگیرید.
لباسی که حس میکنید در معرض کرم حلقوی قارر گرفته با آب گرم و صابون قارچ کش بشویید.
پوست را خشک و تمیز نگه دارید.
حیوانات را علیه کرم حلقوی واکسیناسیون کنید.
درمان ضد قارچی معمولا به صورت موضعی، دو بار در روز به مدت ۲ هفته انجام میشود تا علایم رفع شده و قابل مشاهده نباشند.
درمانهای موضعی حداقل باید ۷ روز بعد از بین رفتن علایم ظاهری ادامه داشته باشد تا از عود مجدد قارچ جلوگیری کند.
داروهای موضعی ضد قارچ که در این بیماری استفاده میشود عبارتند از:
میکونازول، تربینافین، کلوتریمازول، کتوکونازول، تولنافتات
در موارد شدیدتر یا کرم حلقوی سر ز داروهای خوراکی مانند گریسوفولین و هیدروکلراید تربینافین به مدت ۶ هفته هم استفاده میشود که هر دو عوارض جانبی مثل اسهال و ناراحتی معده دارند.
برای پیشگیری از شیوع بیشتر عفونت نباید ضایعات را لمس کنید و دستها را بشویید.
در صورت تشخیص اشتباه و استفاده از استروئید موضعی که درمان استاندارد پسوریازیس روزه آ است، قارچ کرم حلقوی بدون این که علایم ظاهری اش دیده شود به رشد ادامه میدهد.
منبع:اینفو